Lees verder
Een eenzijdige Europese nadruk op duurzaamheid vermindert de landbouwproductiviteit en daarmee ook de voedselzekerheid binnen én buiten Europa. Dat kan leiden tot politieke spanningen, waarschuwt David Laborde van het FAO, het voedselagentschap van de Verenigde Naties.
Redactie / Brussel

Laborde is directeur van de FAO-afdeling Agri-Food Economics en mede-coördinator van het rapport 2023 State of Food Security and Nutrition in the World (SOFI). Dat werd in juli gepubliceerd door vijf VN-organisaties: FAO, de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Internationaal Fonds voor Agrarische Ontwikkeling (IFAD), het Wereldvoedselprogramma (WFP) en het Kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF).

Honger en ondervoeding

Uit het VN-rapport blijkt dat voedselonzekerheid (chronische honger, ondervoeding en ongezond eten) vooral bij kinderen toeneemt als gevolg van de COVID-pandemie, klimaatschokken en lokale conflicten zoals in Jemen, Syrië en Oekraïne. Dat gebeurt niet alleen in ontwikkelingslanden; voedselonzekerheid is de afgelopen drie jaar ook toegenomen in het Verenigd Koninkrijk en continentaal Europa, voornamelijk als gevolg van economische crises en de gestegen kosten van levensonderhoud. Daarbij gaat het niet direct om hongersnood in termen van kwantiteit, maar vooral om het eten van meer laaggeprijsd voedsel van lage kwaliteit en daarmee samenhangende gezondheidsproblemen.

Laborde voorziet dat de eenzijdige focus op duurzame landbouwdoelen de productie in Europa vermindert en daarmee een verdere negatieve invloed heeft op de voedselzekerheid. Waar de Europese landbouw tot nu aan kop liep in productiviteit, richten de Green Deal en aanverwante plannen van Eurocommissaris Timmermans zich er in de eerste plaats op de Europese landbouw koploper in duurzaamheid te maken. Het gebruik van pesticiden en kunstmest moet omlaag, intensieve teelten maken plaats voor biologische landbouw en de veestapel moet worden ingekrompen vanwege de stikstofuitstoot. Kwalitatief hoogwaardige alternatieven met voldoende schaalgrootte zijn er echter nog niet.

Toenemende spanningen

Dergelijke maatregelen zullen de Europese afhankelijkheid van andere landen voor de levering van voedsel vergroten en daarmee zowel de prijzen als de ecologische footprint in andere werelddelen opdrijven, met toenemende honger en (geo)politieke spanningen tot gevolg.

Laborde is doordrongen van de noodzaak om de Europese landbouw te vergroenen. “We kunnen duurzaamheid niet opofferen. Maar het betekent ook niet dat Europa productiviteit kan opofferen. De EU moet een mix van binnenlands en mondiaal beleid voeren waarmee het haar leiderschap op het wereldtoneel behoudt als het gaat om voedsel en voeding.”

Lees het volledige artikel op Euractiv.

Beeld: Riccardo Mayer/Shutterstock