De onderzoekers analyseerden water- en grondmonsters van zestien agrarische bedrijven in Spanje (mediterraan klimaat) en Nederland (atlantisch klimaat). De percelen en de omgeving in beide landen bleken vervuild te zijn met allerlei soorten microplastics, 48 verschillende soorten in totaal. Meer dan de helft (53%) van de plasticdeeltjes in sloten was afkomstig van biobased mulchfilms. Op de akkers was 39% van de aangetroffen deeltjes biobased. De Nederlandse akkers en sloten waren meer vervuild dan de Spaanse, wat erop duidt dat het afbraakproces trager verloopt in een koeler klimaat.
Gebruik toegenomen
Jaarlijks wordt in Europa 80 miljoen kilo mulch folie gebruikt, waarvan 5% (4 miljoen kilo) de bioafbreekbare variant is. De folie wordt in vollegrondsteelten gebruikt om de bodemtemperatuur stabiel te houden, uitdroging van de bodem te voorkomen en onkruid tegen te gaan. Het resultaat is een hogere gewasopbrengst.
Traditionele landbouwfolies van fossiele PE moeten na gebruik worden verwijderd, maar laten altijd resten achter. De afgelopen jaren is daarom het gebruik toegenomen van plantaardige, biologisch afbreekbare folies, gemaakt van bijvoorbeeld zetmeel in combinatie met PLA en PHA. De bedoeling is dat ze in de bodem relatief snel vergaan. Volgens de internationale norm moet 90% binnen twee jaar zijn verteerd. Dat blijkt niet te kloppen. De onderzoekers kwamen zelfs deeltjes tegen van materiaal dat twintig jaar geleden veel werd gebruikt.
Weggespoeld
In afzettingen uit de sloten rondom Nederlandse landbouwpercelen was de concentratie volgens de onderzoekers zelfs ‘extreem hoog’: 3.000 microplastic-deeltjes per gram sediment. Mogelijk gaat het om deeltjes die wegspoelen uit de grond en zich vervolgens ophopen in de bodem van sloten en niet meer afbreken. Via de sloten kunnen ze verder in het milieu en in de voedselketen belanden.
De onderzoekers concluderen dat meer onderzoek nodig is naar het gedrag van bioplastics in de bodem. De Plastic Soup Foundation adviseert het gebruik van alternatieven voor plastics, zoals papier of reststromen uit de wolproductie. Het Finse Stora Enso brengt al enkele jaren mulchpapier van houtpulp op de markt.
Kijk voor meer informatie en het onderzoeksrapport op de website van de Plastic Soup Foundation.
Image: RGtimeline/Shutterstock
