Lees verder
De wereldwijde vloot van kolencentrales is voor het eerst gekrompen. In de eerste helft van 2020 is meer capaciteit buiten gebruik gesteld dan nieuw in werking gesteld. Dit blijkt uit de laatste Global Coal Plant Tracker (GCPT) resultaten van de NGO Global Energy Monitor (GEM).
Redactie / Londen

Ter vergelijking: de wereldwijde kolenvloot was de afgelopen twee decennia (vanaf 2000) met gemiddeld 25GW gegroeid.

Afbouw van kolen

De daling van 2,9 gigawatt (GW) in de eerste helft van 2020 brengt het wereldwijde totaal terug tot 2.047GW. De daling van de wereldwijde capaciteit voor steenkool werd voornamelijk veroorzaakt door de EU en het VK, die in de eerste helft van 2020 een netto capaciteitsvermindering zagen van 8,3 GW. Een zo grote daling binnen een half jaar kwam niet eerder voor.

Nu voor de tweede helft van dit jaar nog eens 6,0 GW aan kolenafsluitingen is gepland, ligt de EU op koers om voor het volledige jaar 2020 een duidelijk jaarlijks record aan sluitingen van kolencentrales te vestigen.

In totaal hebben 19 EU-landen en het VK toegezegd om de opwekking van kolencentrales tegen 2030 stop te zetten, terwijl Duitsland zich richt op 2038. Zeven lidstaten weigeren akkoord te gaan met een geleidelijke stopzetting: Spanje, Polen, Tsjechië, Roemenië, Bulgarije, Slovenië en Kroatië. Ondanks dat Spanje zich nog niet heeft verplicht tot een geleidelijke afschaffing van steenkool, schakelde het land in juni 2020 wel de helft van zijn vloot uit (4,8 van 9,6 GW).

Geplande nieuwe capaciteit

Ondanks de daling laten nieuwe cijfers zien dat er wereldwijd nog 189,8 GW aan steenkoolvermogen in aanbouw is en nog eens 331,9 GW in planning is. Dit druist in tegen de oproepen van VN-secretaris-generaal António Guterres voor een wereldwijd moratorium op nieuwe kolencentrales na 2020.

De ontwikkeling van nieuwe kolencentrales in de eerste helft van 2020 was voornamelijk geconcentreerd in China, waar het aantal plannen en vergunning-aanvragen voor kolen zijn toegenomen, terwijl een groot deel van de wereld kolenplannen heeft stopgezet. Het grootste deel van deze activiteit vindt sinds maart plaats, wat de vraag oproept of regionale overheden in China de bouw van kolencentrales beschouwen als een vorm van post-covid economische steun, om de vertraging van de economiche groei tegen te gaan.

Door deze verschuivingen zal binnenkort de helft van alle capaciteit uit steenkool wereldwijd te vinden zijn in China. Een analyse door de Universiteit van Maryland waarschuwt dat er in China nu al sprake is van overcapaciteit in de energieproductie. De situatie zal door de aanhoudende uitbreiding van grote hoeveelheden kolencentrales alleen maar erger worden. De gemiddelde bezettingsgraad voor kolencentrales zal dalen van onder de 50% nu tot onder de 45% in 2025, met negatieve gevolgen voor de winstgevendheid.

Buiten China zijn de plannen voor de ontwikkeling van nieuwe kolen in 2020 drastisch afgenomen, met nieuwe voorstellen en bouwactiviteiten in slechts zeven landen: India, de Filippijnen, Indonesië, Bangladesh, Turkije, Rusland en Brazilië.

Beeld: engel.ac/Shutterstock