De stad Gent stootte in 2019 14 miljoen ton CO2 uit, waarvan meer dan 90% (12,8 miljoen ton) afkomstig is van het industriële havencluster. Dit is 1/3 van de Vlaamse CO2-uitstoot van energie- en industriële bedrijven en is vergelijkbaar met de uitstoot van de haven van Antwerpen.
Volgens de onderzoekers kan tegen 2030 reeds 8 miljoen ton per jaar worden bespaard door de toepassing van marktklare technologieën voor het afvangen en hergebruiken of opslaan van CO2 (CCU/CCS), groene energie en circulariteit. CO2 is te gebruiken als grondstof voor chemische basisproducten en restwarmte uit de haven kan Gentse huizen verwarmen. Nieuwe technologieën zullen ervoor zorgen dat de havenregio tegen 2050 volledig klimaatneutraal wordt.
Re-shoring
Econopolis verwacht dat de wereldwijde verschuiving van fossiel naar duurzaam gepaard zal gaan met een grootschalige re-shoring van industriële activiteiten: bedrijfsactiviteiten worden terug uit het buitenland gehaald. De lokale productie van secundaire (herwonnen, herbruikbare) grondstoffen zal meer banen, toegevoegde waarde en export opleveren. Deze re-shoring vraagt veel extra ruimte, wat net de troef is van de havenregio in Gent. Tegen 2035 kan een verdere uitbouw van de groene basisindustrie het aantal jobs in Gent bijna verdubbelen.
Er zijn volop kansen. Voorwaarde is wel dat nu al de eerste stappen worden gezet. Zo moet er worden geïnvesteerd in grootschalige demonstratieprojecten die vandaag nog niet rendabel zijn. Ook moet de nodige infrastructuur worden gebouwd om CO2-arme activiteiten te faciliteren, zoals een waterstof-backbone en warmtenetten. Aanpassing van de regelgeving is eveneens hard nodig: circulaire stromen moeten als groene grondstoffen worden erkend.
Synergie
Ook samenwerking is essentieel, want in een circulaire samenleving worden sectoren aan elkaar gekoppeld die voorheen nooit een connectie hadden. Zo kunnen CO2-afvalstromen en restwarmte van de Gentse staalfabriek gebruikt worden in de tuinbouwsector rond Gent. Verder moet er steeds meer worden samengewerkt met Nederland om synergiën over de grenzen heen uit te putten. Denk aan het vlak van arbeidsmarkt, energiebevoorradingszekerheid en uitwisseling van reststromen.
Beeld: kristof lauwers/Shutterstock