Dat stelt econoom en onderzoeker Ad Stokman van De Nederlandsche Bank (DNB) op het platform Economisch Statistische Berichten (ESB). DNB onderzocht wat de gevolgen zijn van een CO2-heffing voor de economie en de internationale concurrentiepositie van Nederlandse sectoren. Zo’n heffing zou bedrijven moeten stimuleren om te investeren in duurzame productie.
Volgens Stokman gaat een CO2-heffing in eerste instantie gepaard met een stijging van de productiekosten in alle sectoren. Die komt echter het hardst aan in de basismetaal, chemie en raffinage. Zij zijn verantwoordelijk voor twee derde van de totale uitstoot van de industrie, maar hebben door de lange investeringscycli beperkte mogelijkheden om daar op korte termijn iets aan te veranderen.
Terugsluizen
Als Nederland op eigen houtje een CO2-heffing invoert, heeft dat negatieve gevolgen voor alle sectoren. De grootste verliezers zijn de delfstoffenwinning (-4,3%), chemie (-3%), transport (-2,5%) en landbouw (-2,2%). Stokman stelt dat het mogelijk is om de negatieve effecten voor de grootste vervuilers te beperken, door een deel van de opbrengsten uit de heffing terug te sluizen naar de bedrijven, mits ze worden geïnvesteerd in duurzame productie.
Partijen in de biobased economy pleiten overigens al langere tijd vóór de invoering van een CO2-heffing. De gedachte is dat dit een geschikt middel is om de ontwikkeling van innovatieve biobased chemicaliën en materialen te versnellen. Nu zijn zij vaak duurder dan traditionele, fossiele producten, waardoor er weinig prikkel is om in biobased te investeren. Een CO2-heffing zou het concurrentienadeel echter doen omslaan in een concurrentievoordeel. Het merendeel van de chemische industrie in Nederland is nog steeds gebaseerd op fossiele grondstoffen.
