Het demissionaire kabinet vroeg de onafhankelijke commissie-Brenninkmeijer te onderzoeken hoe burgers beter betrokken kunnen worden, nu er een stroomversnelling in het klimaatbeleid aan komt. Burgers worden overrompeld door gemeenten die hals over kop windmolens en zonneparken willen aanleggen en daarover vóór 1 juli dit jaar willen beslissen. Inspraak komt daardoor meestal te laat en stelt weinig voor. Dat leidt tot maatschappelijke onrust. Brenninkmeijer pleit daarom burgers te laten meepraten in zogeheten burgerfora, waar mensen door loting in kunnen komen.
Die burgerfora moeten volwaardig meedenken over zorgen, nadelen en voordelen. “Omwonenden zouden eventueel een financieel belang moeten krijgen bij duurzame energie, en dus ook in dat opzicht mede-eigenaar worden. Zo maak je burgers ook geïnteresseerd in het rendement van projecten.”
Nauwelijks profijt
Dit idee is niet nieuw. In het Nederlandse Klimaatakkoord is al afgesproken te streven naar 50% lokaal eigenaarschap. In de praktijk profiteren omwonenden echter nauwelijks van nabijgelegen windparken, luidt de conclusie van een onderzoek dat de Noordelijke Rekenkamer eind vorig jaar uitvoerde in Noord-Nederland. Projectontwikkelaars steken de winst liever grotendeels in eigen zak. De Noordelijke Rekenkamer stelt dat hier alleen verandering in zal komen als zij wettelijk worden verplicht om burgers te laten meeprofiteren.
Vorige maand waarschuwde Martien Visser, lector Energietransitie aan de Hanzehogeschool Groningen overigens al voor overhaaste beslissingen. De tijdsdruk die nu wordt gevoeld, is namelijk gebaseerd op de achterhaalde gegevens van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Als alle offshore windparken die al in aanbouw zijn worden meegeteld, voldoet Nederland nu al aan de duurzame energiedoelstellingen voor 2030, aldus Visser.
Beeld: T.W. van Urk/Shutterstock
Zie ook:
- Duurzame energiedoelen voor 2030 nu al behaald (Agro&Chemie, 12 maart 2021)
- Omwonenden profiteren niet mee van windpark naast de deur (Agro&Chemie, 24 september 2020)
