Zo was er in 2019 al € 3,2 miljard van de SDE-middelen niet uitgegeven aan het klimaat. Tegelijkertijd nemen de scheve verhoudingen tussen betalers en ontvangers voor de energietransitie toe. Vooral burgers en mkb’ers krijgen te maken met flinke stijgingen van de kosten voor energie en energiebelasting. Het PBL meldde deze maand dat zij naar verhouding veel meebetalen aan de ODE (Opslag Duurzame Energie), waaruit de SDE wordt bekostigd. Van SDE-subsidies profiteert vooral de grote industrie.
Warmtenetten
Nu uit een recente studie van CE Delft blijkt dat een half miljard per jaar van de ODE niet wordt besteed aan duurzame energie, pleit de NVDE ervoor om dat geld te gebruiken om alsnog de klimaatdoelen voor 2030 te halen. Anders zijn zij onhaalbaar. Vooral in duurzame warmte moet extra worden geïnvesteerd. Dit moet in 2022 snel van de grond komen om warmtenetten te kunnen aanleggen die met duurzame warmtebronnen werken, zoals geo- bio- en aquathermie. Ook moet er geld vrijkomen voor warmtepompen en e-boilers voor de industrie, de gebouwde omgeving en de glastuinbouw, stelt de NVDE.
Warmte bepaalt ruim de helft van ons energiegebruik en de verduurzaming daarvan loopt flink achter ten opzichte van die van bijvoorbeeld elektriciteit. Vaak gaat het om langlopende projecten. De overheid moet een balans vinden tussen de zekerheid voor de schatkist (niet meer uitgeven dan begroot) en de zekerheid dat we de klimaatdoelen halen (realisatie van genoeg projecten). Die balans sloeg de afgelopen jaren structureel door ten gunste van de schatkist en ten nadele van de klimaatdoelen, concludeert de NVDE. Er lijkt dus ruimte om meer aan ‘overprogrammeren’ te doen dan nu het geval is.
Achtergrondinformatie is te vinden in de studie van CE Delft “Beter benutten van SDE++-budgetten”
Beeld: Roman Zaiets/Shutterstock