In een samenleving waarin Apple, Amazon en Google de toon aangeven, is het moeilijk voor te stellen dat landbouw één van de belangrijkste pijlers is van onze economie. Natuurrubber laat zien hoe belangrijk planten ook nu nog zijn.
Wat is precies het verhaal achter natuurrubber? Dit werd 150 jaar geleden voornamelijk geoogst uit de Braziliaanse rubberboom, Hevea brasiliensis. In 1876 smokkelde de Brit Henry Wickham echter tienduizenden zaden naar Engeland. Van daaruit verspreidde de rubberbomenteelt zich naar India, Indonesië en Maleisië. Wereldwijd wordt er op dit moment twaalf miljoen ton aan natuurrubber geproduceerd door de rubberboom in Aziatische landen.
De mondiale vraag naar natuurrubber blijft sterk toenemen. Dat lijkt een kans voor Azië, of wellicht zelfs weer voor Brazilië, maar de duurzaamheidsbewuste bandenfabrikanten in de EU en de VS zien niet graag dat het areaal rubberplantages zich gaat uitbreiden ten koste van het Aziatische regenwoud. Ze zijn ook liever niet volledig afhankelijk van de import van natuurrubber. Verder is de oogst van natuurrubber moeilijk te automatiseren en is de rubberboom gevoelig voor opkomende schimmelziektes, dezelfde schimmel die ooit ook de Braziliaanse teelt van de kaart veegde. En vanwege de kwaliteiten van natuurrubber is de overstap naar 100 procent synthetische rubber voor veel producten ook geen optie.
In dit veranderende krachtenveld ziet Wageningen UR kansen voor de ontwikkeling van een nieuw Europees natuurrubbergewas, de Russische paardenbloem, of beter nog: de rubberpaardenbloem. In een recent gestart Europees project, DRIVE4EU, dat wordt gecoördineerd door Ingrid van der Meer, probeert Wageningen samen met industriële partners de economische haalbaarheid van Europese natuurrubberproductie en extractie op demoschaal aan te tonen. En dat ziet er vooralsnog goed uit. Deze plant heeft een aantal bijzondere eigenschappen. Zo is hij eenjarig, waardoor de veredeling van rubberpaardenbloem veel makkelijker is dan die van de rubberboom.
De echte kracht zit echter in het feit dat de rubberpaardenbloem twee grondstoffen maakt. Allereerst een fantastische kwaliteit natuurrubber, waar Apollo-Vredestein al experimentele banden mee heeft gemaakt. Daarnaast bestaat het grootste deel van de biomassa uit inuline. En dat is toevallig de meest geschikte bio-grondstof voor de productie van PEF, het materiaal waar Coca Cola haar PlantBottle van maakt.
Het is deze ‘dubbelfraaie’ eigenschap, plus de verwachting dat teelt en extractie van rubberpaardenbloem veel makkelijk te automatiseren zijn dan bij de rubberboom, die deze plant tot een winnaar gaat maken. De rubberpaardenbloem biedt een prachtige kans om de agro en chemie te verbinden en een transitie van fossiele naar groene grondstoffen mogelijk te maken.
