Superkritische watervergassing (Super Critical Water gasification, SCW) is een innovatieve, in Nederland ontwikkelde technologie om natte biomassa (afval-)stromen, zoals mest, groenafval en rioolslib, om te zetten in duurzame energie en herbruikbare grondstoffen. Hierbij komt groen gas (biomethaan) vrij, dat geschikt is voor directe invoeding in het aardgasgasnetwerk.
Thermo-chemische conversie
Het verwerken van natte biomassa (afval-)stromen is met bestaande technieken lastig, omdat hier eerst het water verwijderd moet worden. Superkritische watervergassing is een thermo-chemische conversietechnologie die juist gebruik maakt van de watercomponent in de natte afvalstromen. Het water met de biomassa wordt verhit tot minimaal 375 graden Celsius en onder een druk gebracht van minimaal 221 bar. Daardoor komt het in een zogeheten superkritische fase. Alle organische moleculen in de biomassa vallen uiteen en bereiken een nieuw evenwicht in de vorm van biogas (methaan, waterstof, CO2 en CO). Tegelijkertijd kristalliseren de anorganische stoffen uit, zodat ze kunnen worden teruggewonnen. Wat overblijft, is schoon water.
Omdat het gas al onder zeer hoge druk tot stand komt, hoeven er geen extra kosten te worden gemaakt om het te comprimeren voor het bestaande hogedruknetwerk van GasUnie. Het kan direct worden geïnjecteerd. Er zijn dus geen afzetbeperkingen. Dat maakt het voor het eerst mogelijk om rechtstreeks groen gas aan industriële grootverbruikers te leveren of het op te slaan voor later gebruik in de bestaande opslaginfrastructuur.
Het gaat hier bovendien om een multi feedstock technologie: allerlei in Nederland beschikbare biomassa-soorten kunnen worden verwerkt, zoals rioolslib, agrarische biomassa, GFT, reststoffen uit de industrie en mogelijke nieuwe (aquatische) stromen.
Opschaling
SCW Systems heeft vele jaren gewerkt aan een succesvolle proefinstallatie en verwacht met de opschaling van deze wereldprimeur in binnen- en buitenland te kunnen bijdragen aan de energietransitie en een koolstofarme economie. Als start heeft de onderneming – in joint venture met Gasunie New Energy – in Alkmaar inmiddels een demonstratiefabriek gerealiseerd.
SCW en Gasunie willen in de periode tot 2023 een infrastructuur bouwen voor de Nederlandse markt van zo’n twee tot driehonderd productie-units, verspreid over drie locaties, met een totale capaciteit van circa 20 petaJoule. Met deze conversie-units kan behalve groen gas (methaan) ook groene waterstof worden geproduceerd. Dit kan als grondstof worden gebruikt in de energie- en chemische industrie. Tenslotte komt er onder hoge druk een zuivere groene CO₂ stroom vrij. Deze kan nuttig gebruikt worden, bijvoorbeeld in de tuinbouw.
Negatieve emissie
SCW ontwikkelt tevens een nieuw proces voor CO2-hergebruik, waarbij het gasvormig CO2 wordt omgezet in een vaste stof die nuttig gebruikt kan worden als vervanger van cement of kalk. Kort-cyclische CO₂ wordt daarmee permanent aan de atmosfeer onttrokken.
Een dergelijk hergebruik van CO₂ maakt superkritisch vergassen tot een negatieve emissietechnologie, waarmee een versnelde bijdrage kan worden geleverd aan de doelstelling van de Nederlandse overheid om de CO₂-uitstoot in 2030 met 49 procent te reduceren ten opzichte van 1990.
Fosfaten terugwinnen
Een interessante bijvangst is dat de in biomassa aanwezige mineralen uitkristalliseren in de superkritische fase van water. Daardoor wordt terugwinning van bijvoorbeeld fosfaten op termijn mogelijk en kunnen (complexe) grondstoffenkringlopen worden gesloten. Omdat de natuurlijke fosfaatreserves op lange termijn uitgeput raken, is het belangrijk dat alternatieven voor bijvoorbeeld kunstmestproductie beschikbaar komen.
De investering in SCW Systems is de eerste vanuit een nieuw duurzaamheidsfonds van PFZW. Het pensioenfonds wil de komende jaren 500 miljoen euro gaan investeren in bedrijven die actief zijn binnen de thema’s klimaat, waterschaarste, voedselzekerheid en zorg. Pensioenuitvoerder PGGM zorgt voor de uitvoering van deze investeringen.
SCW Systems wordt ondersteund door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl), het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) en de Provincie Noord-Holland.
