Als waterstofatomen fuseren, combineren ze zich tot helium, waarbij meer energie en warmte vrijkomt dan nodig is voor het in werking zetten van dit proces. Anders dan bij kernsplijting, waarvoor de zeldzame delfstof uranium nodig is, ontstaat hierbij geen radioactief afval. Ook komt er geen broeikasgas vrij. Zo is het dus mogelijk om veilig en koolstofvrij grote hoeveelheden energie op te wekken, zonder afval te produceren.
De Amerikaanse onderzoekers lukt het om 3 megajoules aan energie op te wekken door een capsule met atoomkernen met 192 zeer krachtige lasers een miljardste van een seconde te verhitten tot 100 miljoen graden Celsius. Dat is heter dan in het hart van de zon. Het proces met lasers is echter moeilijk op te schalen.
Pannetje water
Eerder dit jaar slaagde het Europese samenwerkingsverband Joint European Torus (JET), waarbij bijna 5.000 wetenschappers zijn betrokken, erin via kernfusie in vijf seconden 59 megajoules (11 kilowatt) aan energie op te wekken. Net genoeg om een pannetje water te koken. Dat kostte echter meer energie dan het opleverde.
In Cadarache, Zuid-Frankrijk, wordt al ruim 10 jaar gebouwd aan het demonstratieproject ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor), een grote kernfusiereactor die werkt met plasma dat met behulp van magnetisme in bedwang wordt gehouden.
In dit project werken China, de EU, India, Japan, Korea, Rusland en de VS samen. Voor zover bekend valt de Russische participatie buiten de Europese sanctieregels in verband met de invasie van Oekraïne. De verwachting is dat ITER tien keer meer energie zal opleveren dan de hoeveelheid energie die nodig is om het proces op gang te brengen. Eind december 2025 zouden de eerste tests moeten gaan draaien, maar of deze deadline wordt gehaald, is onzeker.
Beeld: LLNL
