“Nederland heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet in de energietransitie maar er zijn sprongen nodig om de klimaatdoelen te halen,” zegt Olof van der Gaag, directeur NVDE. De NVDE blij met de eenmalige extra investering in klimaatbeleid van dit demissionaire kabinet, zoals drie miljard voor de SDE++ regeling, de impuls voor verduurzaming gebouwde omgeving, investeringen in infrastructuur voor waterstof en warmte, etc. Dat neemt niet weg dat er dringend structurele keuzes nodig zijn. De doorlooptijden van grote projecten bedragen zo tien jaar, dus 2030 verdwijnt voor sommige opties nu al achter de horizon. Dan gaat het bijvoorbeeld om:
- Elektrificatie van de industrie; deze biedt grote kansen, maar vraagt ook grote investeringen in de industrie, de infrastructuur én de opwekking van voldoende duurzame stroom om de vraag bij te kunnen houden.
- Plannen voor de opwekking van extra elektriciteit, maar ook een stimulans voor flexibiliteit en regelbaar vermogen. Over negen jaar is de elektriciteitsvraag mogelijk de helft groter dan nu en dat vraagt dringend om actie voor opschaling.
- De beschikbaarheid van energie-infrastructuur. Versterking en slim gebruik is over de volle breedte noodzakelijk en knelt het meest voor elektriciteit.
- Snelle verduurzaming van warmte; die vormt ruim de helft van de energievraag maar verduurzaamt veel trager dan elektriciteit. Nieuwe warmtebronnen scoren nog niet goed in de SDE++. Bijvoorbeeld de toepassing in warmtenetten vraagt complexe lange termijn investeringen die snel van de grond moeten komen.
- De mobiliteitssector. Deze is nog ver verwijderd van de doelstellingen. Nederland zou hier veel krachtiger op moeten anticiperen en via de autobelastingen, normering voor werkgevers en de laadinfrastructuur 100% emissievrije nieuwverkoop in 2030 mogelijk maken.
Een nieuw kabinet dat knopen doorhakt, zal noodzakelijk zijn om de klimaatdoelen nog te kunnen halen. Verder is de NVDE geen voorstander van het eenzijdig verhogen van het subsidieplafond voor CO2-opslag (CCS): “Wij vrezen dat dit andere opties verdringt die hard nodig zijn voor een duurzame toekomst, zoals duurzame warmte, elektrificatie en groene waterstof. Dat is niet de bedoeling, maar kan wel het effect zijn.
Een eventuele uitbreiding van de ruimte voor CCS zou volgens de NVDE onderdeel moeten zijn van een breed pakket aan nieuwe afspraken dat is gericht op een hogere klimaatdoelstelling, in lijn met de Europese plannen Fit for 55.
Meer informatie is te vinden op de website van de NVDE.
Beeld: Sander van der Werf/Shutterstock
