Deze opleiding is een mooi voorbeeld van multidisciplinair werken en dan ook nog grensoverschrijdend”, zegt Jan Hans, projectcoördinator en docent aan de NHL Stenden. “Je heb te maken met culturele aspecten, tussen Nederlanders en Duitsers, maar bijvoorbeeld ook tussen Werktuigbouwkundigen en Life Science studenten. Nederlandse en Duitse studenten werken samen aan de opdracht om een single use plastic te vervangen door een duurzaam alternatief. “Het gaat dus niet alleen om biopolymeren, maar om de kringloopeconomie als geheel.”
“Dankzij het INTERREG project Bioeconomie – Groene Chemie is deze grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van kunststoftechnologie met NHL Stenden ontstaan”, zegt Wolfgang Arens-Fischer, professor aan de campus Lingen van de Hogeschool Osnabrück. “In de toekomst zullen ook Duitse en Nederlandse ondernemers die niet aan de universiteit staan ingeschreven, gratis aan sommige van onze cursussen kunnen deelnemen.” De universiteit onderhoudt hoe dan ook nauwe contacten met bedrijven in de regio, aangezien de studenten in het kader van het duale studieprogramma in bedrijven worden opgeleid. Wat zij tijdens hun studie leren, vloeit dus rechtstreeks als informatie terug naar de regionale economie.
Meer flexibiliteit
Daarnaast maken Nederlandse en Duitse studenten ook kennis met elkaar en met de verschillen in de opzet van het onderwijs. Zo volgen de Duitse studenten een duale studie, waarbij leren wordt afgewisseld met werken in een bedrijf, in dit geval energiebedrijf E-ON. Jessica Herzig: “We kunnen het geleerde dus meteen in de praktijk brengen, bijvoorbeeld bij het ontwerpen van laadpalen voor elektrische auto’s uit afbreekbare bioplastics. Juist in deze duale studie staat echter alles vast en is alles voorgeschreven. Er is niet veel speelruimte. Aan de Nederlandse kant zie ik meer flexibiliteit.”
Rudy Folkersma, lector en projectleider aan NHL Stenden beaamt dat: “We werken in Nederland vooral praktijk- en toepassingsgericht, als het kan in concrete pilotprojecten. Daarbij gooit corona wel eens roet in het eten. We proberen praktijklessen in de laboratoria wel zo veel mogelijk door te laten gaan, maar colleges vinden voornamelijk online plaats. En ook de zogeheten posterpitches waarmee de cursus wordt afgerond, verlopen noodgedwongen virtueel. In voorgaande jaren was dat eerder een feestelijke gebeurtenis, waarbij ook gasten worden uitgenodigd.”
Dichtbij de realiteit
Het leren via Zoom-sessies werpt weliswaar drempels op, maar toch kozen studenten in Lingen massaal voor het volgen van deze cursus. Herzig: “We konden tijdens onze studie kiezen tussen kunststoftechniek of constructietechniek. De meesten hebben gekozen voor kunststoftechniek omdat het natuurlijk interessant is om studenten uit een ander land te ontmoeten, maar ook omdat de docenten een spannend programma hebben opgezet dat zeer dicht bij de realiteit ligt.”
In dat programma kwamen vele aspecten van duurzame kunststoftechniek aan de orde, van de productie van biopolymeren tot de processing in de fabriek, en van zelfherstellende ‘smart’ materialen tot recycling.
“Ik vond de nadruk op recycling en duurzaamheid bijzonder goed”, zegt Jessica Herzig. “Het was ook goed te volgen voor studenten die niet zo diep in de chemie zaten en minder achtergrondkennis hebben van deze materie.”
Voor Mika Schröder was de veelzijdigheid een van de redenen om zich voor deze cursus in te schrijven. “Ik wil graag een brede blik hebben en let er in mijn studie op dat ik van alle richtingen een beetje meeneem. Ik ben dus positief over de cursus en kan hem aanbevelen. Het heeft mij inzicht gegeven in de actuele stand van zaken op het gebied van biopolymeren, een thema dat in de toekomst steeds belangrijker zal worden.”
Vervolgopleiding
“Het mooie is dat studenten die deze cursus volgen kennismaken met onderwerpen waarmee ze eventueel later verder kunnen binnen het lectoraat”, zegt Rudy Folkersma. “Ik hoop dat ze in het derde of vierde jaar dan een minor gaan volgen of een afstudeerproject doen bij een bedrijf in dit vakgebied.”
Ook is het mogelijk om een masteropleiding te volgen op het gebied van biopolymeren, die gezamenlijk is opgezet door NHL Stenden en de Hogeschool Windesheim in Zwolle. “We gaan kijken of we modules binnen die master kunnen uitwisselen met de opleiding Technische Bedrijfskunde van de Hochschule Osnabrück in Lingen. Daarover vinden nog gesprekken plaats.”
Daarnaast is een begin gemaakt met bijscholing op MBO-niveau voor mensen die al werkzaam zijn in de kunststofindustrie. Jan Hans: “In Emmen hebben we samen met het Drenthe College een cursus opgezet op het gebied van kunststofverwerking. Iets soortgelijks willen we samen met Lingen ook in Duitsland gaan doen. Dat is al heel concreet: er is een netwerk van kunststofverwerkende Duitse bedrijven bij betrokken en er is marktonderzoek gedaan.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met het projectteam bioeconomie van de Eems Dollard Regio (EDR).
Beeld bovenaan: NHL Stenden
