BIC heeft meer dan 200 industrieleden die de hele waardeketen bestrijken, van primaire productie tot de markt, in meerdere en diverse sectoren, waaronder landbouw en agrovoeding, bosbouw en bosgerelateerde sectoren, aquacultuur en zeevisserij, chemicaliën en materialen, waaronder natuurvezels en bioplastics, pulp en papier, marktsectoren, technologieleveranciers en afvalbeheer en -behandeling. Al deze leden hebben toegang tot het platform. Ze kunnen het gebruiken voor informatie over hun investeringsdoelstellingen, doelgroepsectoren, valorisatie biogebaseerde grondstoffen, etc.
De meer dan 50 deelnemende regio’s kunnen op hun beurt via het platform relevante informatie verstrekken die interessant is voor investeerders uit de biobased industrieën, zoals details over hun slimme specialisatiestrategieën (S3), financiële prikkels, de beschikbaarheid van biobased grondstoffen, etc.
Zo hebben Värmland (Zweden) en Vidzeme (Letland) een uitgebreide duurzame, op bossen gebaseerde bioeconomie, evenals gespecialiseerde kennis- en onderzoeksinstellingen. Noordoost-Roemenië vestigt de aandacht op de RIS3-sectoren, met name agrovoeding, bosbouw, houttechnologie en biotechnologie, die goed zijn ingebed in de regionale economie. Pays de la Loire in Frankrijk biedt een combinatie van een lange kustlijn met landelijke gebieden in het binnenland, waardoor zowel landgebonden als maritieme biomassa beschikbaar komt. Lombardije (Italië) is een geïndustrialiseerde regio met sterk ontwikkelde (bio)chemische en farmaceutische sectoren met een indrukwekkend innovatie-ecosysteem: bijna driekwart van alle R&D-uitgaven in Italië wordt in deze regio geïnvesteerd.
Cofinanciering van groene groei
Om meer groene groei te genereren, is zowel private, als publieke financiering noodzakelijk. Het platform stelt regio’s in staat om hun cofinancierings-mogelijkheden te beschrijven, alsmede mogelijke financiële prikkels die in de verschillende regio’s beschikbaar zijn om biobased investeringen uit de private sector te stimuleren. Naast de bekende Europese programma’s zoals Interreg/Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en de activiteiten van de BBI JU, zou dit ook nationale regelingen kunnen omvatten die verband houden met een strategie voor slimme specialisatie.
Bovendien hebben sommige regio’s hun eigen instrumenten, zoals sectorale fondsen voor specifieke bioeconomische activiteiten. In Pays de la Loire zijn bijvoorbeeld fondsen beschikbaar die gericht zijn op sectoren zoals bosbouw of microalgen. Afspraken over duurzaam inkopen en/of ‘launching customers’ kunnen eveneens een stimulerend effect hebben. In Lombardije is wettelijk vastgelegd dat de regering investeringen in onderzoek en innovatie zal stimuleren door ten minste 3% van de overheidsinkopen te besteden aan innovatieve en groene oplossingen en producten.
Communicatie en samenwerking
Vanuit de regio’s zelf wordt het platform gezien als een unieke kans om de barrières te verlagen voor wederzijdse contacten met de biobased industrieën.
“Vidzeme verheugt zich op het ontwikkelen van nieuwe, directe contacten met biobased spelers uit de industrie die kunnen leiden tot nieuwe samenwerkingsprojecten”, zegt Kristaps Ročāns van de Vidzeme Planning Region in Letland. “Bovendien hopen we dat het platform ons ook in staat zal stellen verbinding te maken met andere regio’s met bioeconomische RIS3-specialisaties, voorbeelden van best practices te verzamelen, te benchmarken en meer te leren over de beste beleidsinstrumenten om de acquisitie van biobased industrieën en investeringen te stimuleren.”
De regio Pays de la Loire ziet het platform als een instrument dat de dialoog met de industrie vereenvoudigt door partijen de mogelijkheid te bieden om voor het eerst rechtstreeks contact met elkaar op te nemen. Het geeft de regio ook een duidelijker overzicht van wie deze biobased industrieën eigenlijk zijn, wat ze doen en welke activiteiten interessant kunnen zijn voor hun regio. “Zichtbaarheid, dialoog en verbeterde communicatie zijn hier de sleutelwoorden. Het zal zeker de interactie met de biobased industrie stimuleren. ”
Dag Hallén, namens de regio Värmland: “In Värmland hebben we al een zeer nauwe samenwerking met onze clusters en industriële partners, met aangrenzende Zweedse en Noorse regio’s en met Europese partners, dankzij ons lidmaatschap van het Vanguard Initiative. Het BIC-platform is daar een geweldige aanvulling op. We hopen dat dit onze communicatie en samenwerking met biobased industrieën zal versterken, het voor biobased industrieën gemakkelijker zal maken om meer te leren over onze regionale activa en ons zal helpen contact te leggen met partners die geïnteresseerd zijn in investeringen in onze regio. ”
Claudiu Mitrea, namens de regio Noordoost-Roemenië: “Het platform biedt ons de mogelijkheid om de voordelen en kansen die de regio Noordoost-Roemenië biedt te promoten. Het geeft ons concrete informatie die we op een praktische manier kunnen vertalen naar actieve werkomgevingen. Het moedigt partners aan om nieuwe biobased producten te creëren, vergroot het concurrentievermogen van bedrijven, helpt ons bij het creëren van nieuwe waardeketens en het identificeren van nieuwe zakelijke kansen.”
Ilaria Re, namens de regio Lombardije: “De regio Lombardije staat voor de uitdaging om nieuwe marktkansen te ondersteunen die ontstaan door de evolutie van traditionele productiesystemen naar nieuwe, opkomende industrieën. Om dit te bereiken, werken we mee aan verschillende Europese initiatieven die bijdragen aan de biobased en circulaire economie, zoals EUSALP voor het Alpengebied en de Bioeconomy Pilot van het Vanguard Initiative. Het BIC-platform biedt de mogelijkheid om nog gemakkelijker biobased actoren te matchen.”
Toekomst van het platform
Het platform is nu online en wordt al volledig gebruikt door de biobased industrie en Europese regio’s. Hoe zien de regio’s de toekomstige ontwikkeling van dit platform? Welke andere functionaliteit zouden ze graag zien?
In het Pays de la Loire wordt aangenomen dat het platform niet alleen een verbindende schakel kan vormen tussen de regio’s en biobased industrieën, maar ook tussen deze actoren en andere partijen, die de regionale ontwikkeling van de bioeconomie financieel kunnen ondersteunen, zoals banken en de Europese Commissie.
Financiering wordt ook genoemd in Vidzeme als aandachtspunt, en met name toegang tot alternatieve financieringsbronnen voor veelbelovende projecten, die nog geen ondersteuning ontvangen van de BBI JU of traditionele investeerders. Vidzeme zou ook graag zien dat het platform een bron wordt van informatie over nieuwe technologieën en onderzoeksresultaten op het gebied van biobased productie en de bioeconomie.
Ook het verzamelen van data, best practices en indicatoren van huidige en toekomstige actoren in de circulaire bioeconomie staat hoog op de agenda in Lombardije. De beschikbaarheid van meer van deze gegevens zou het creëren van nieuwe geïntegreerde biobased waardeketens vergemakkelijken.
Noordoost-Roemenië zou ook graag zien dat het platform toegang biedt tot modellen voor best practices die in de regio kunnen worden geïmplementeerd, evenals mogelijkheden voor samenwerking in strategische partnerschappen en informatie over opleiding voor de biobased industrie.
Meer interactieve functies staan op het verlanglijstje van Värmland. Deze omvatten online ontmoetingsmogelijkheden, een forum om dialogen te kunnen voeren en webinars gericht op het verbinden van industrie en regio’s.
Ondersteuning belanghebbenden
Het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) en andere belanghebbenden steunen het platform volop. Apostolos Tzitzikostas, voorzitter van het CvdR, benadrukt: “Het nieuwe platform van BIC is een essentieel instrument om regio’s met nieuwe industriële partners te verbinden: een duurzame bieconomie is het groene kloppende hart van de circulaire economie, een belangrijke bouwsteen van de Europese Green Deal, en de activiteiten moeten stevig worden verankerd op regionaal en lokaal niveau om innovatie te stimuleren en het gebruik van biomassa te optimaliseren. Een duurzame en circulaire bioeconomie draagt bij aan het aanpakken van mondiale uitdagingen, zoals klimaatverandering en aantasting van land en ecosysteem. We blijven ons inzetten om de succesvolle implementatie ervan te ondersteunen, ook voor de gezondheid van onze gemeenschappen.”
BIOEAST, het Centraal-Oost-Europese initiatief voor op kennis gebaseerde landbouw, aquacultuur en bosbouw in de bioeconomie, ziet het samenwerkingsplatform ook als een krachtig instrument om lokale en regionale publieke en private partners in de Midden- en Oost-Europese (MOE) regio’s te betrekken. “Bewustmaking en versterking van de lokale en regionale dimensie is een prioriteit voor ons”, zegt Barna Kovacs, secretaris-generaal van BIOEAST. “Het digitale platform kan ons helpen onze belangrijkste doelstellingen te bereiken: werken aan een duurzame bioeconomie door samenwerking te initiëren, netwerken en clusters met meerdere belanghebbenden op te zetten en gezamenlijke acties op regionaal en Europees niveau te vergemakkelijken.”
Volgens Kovacs is de Europese oplossing voor duurzaamheid sterk verbonden met de MOE-regio’s. “Ze zijn traditioneel rijk aan biomassa, maar nog steeds bescheiden in processen met toegevoegde waarde. Het promoten en investeren in duurzame bioraffinaderijen in MOE-regio’s kan de deelname vergroten en de hele EU ten goede komen.”
Volgende stappen
Het partnerplatform is nu online. “Maar dit is nog maar het begin”, zegt Ben Kennard, manager Communicatie en Stakeholderrelaties van BIC. “Het model kan worden gerepliceerd voor andere instellingen en organen, zoals financiering via het nieuwe Europees Fonds voor de Circulaire Bioeconomie (ECBF), de Europese Investeringsbank (EIB), de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD), etc.”
“Een bredere deelname van regio’s wordt bovendien overwogen in het volgende publiek-private partnerschap van de EU voor de biogebaseerde industrieën – Circular Biobased Europe (CBE). Het platform is slechts een eerste stap in de voortdurende inspanningen van BIC om de biogebaseerde activiteiten van regio’s en hun deelname aan de Europese bioeconomie te vergroten.”
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met het Bio-based Industries Consortium (BIC).
Beeld boven: Vidzeme (Ikars/Shutterstock)
“Het BIC-platform kan het groene herstel in de regionale en landelijke gebieden van Europa versnellen door regio’s te ondersteunen bij het realiseren van hun strategieën voor slimme specialisatie”, zegt Dirk Carrez, BIC Executive Director, bij de lancering van het platform. “Het platform stelt de biogebaseerde industrie en regio’s in staat contact te leggen op basis van gemeenschappelijke behoeften, zoals het doel van een bedrijfstak om een biogebaseerde grondstof te valoriseren en de beschikbaarheid ervan in een specifieke regio. Door industriële en regionale biobased investeringsprioriteiten beter op elkaar af te stemmen, wil het platform nieuwe biobased investeringen stimuleren en nieuwe, lokale waardeketens creëren.”
