De Plastic Tafel, presenteert een samenhangend pakket aan maatregelen dat marktwerking moet stimuleren, meerkosten moet beperken en investeringen aantrekkelijker moet maken. Daarbij stelt de tafel onder meer voor om klimaatfondsmiddelen beschikbaar te stellen voor een gecombineerde subsidie op kapitaal- én operationele kosten (CAPEX-OPEX) voor recycling- en productiecapaciteit.
“De urgentie is groot”, zegt voorzitter Steven van Eijck. “Door hoge energiekosten en gebrek aan investeringszekerheid is de afgelopen jaren 3 miljoen ton aan productiecapaciteit verloren gegaan en zijn meer dan tien recyclingbedrijven failliet gegaan.”
Circulaire hefbomen
Een belangrijk onderdeel van het voorstel is de inzet van zogeheten ‘circulaire hefbomen’. Daarmee krijgen producenten een financiële prikkel om minder fossiel en meer gerecycled plastic te gebruiken. De opbrengsten vloeien terug naar een fonds dat circulaire koplopers ondersteunt. Deze aanpak moet vanaf 2027 worden gekoppeld aan Europese productpaspoorten.
Daarnaast heeft een groep van 20 merkartikelfabrikanten, waaronder Albert Heijn, Coca-Cola, Nestlé en Unilever, toegezegd om vrijwillig jaarlijks 115.000 ton circulair plastic in te zetten – bovenop de wettelijke verplichtingen. Dit levert een geschatte CO₂-reductie van 265 kiloton per jaar op. Ook worden Rijksdiensten en medeoverheden gevraagd hun inkoopkracht (ruim 100 miljard euro per jaar) gerichter in te zetten voor producten met circulair plastic, zoals kantoormeubilair, rioleringsbuizen en bedrijfskleding.
Belasting ondermijnt de sector
De Plastic Tafel benadrukt dat de voorgestelde maatregelen alleen in samenhang effectief kunnen zijn en waarschuwt voor de negatieve gevolgen van extra heffingen in de circulaire keten, zoals de voorgenomen verhoging van de afvalstoffenbelasting. “Dat ondermijnt de sector op het moment dat juist opschaling nodig is”, aldus Van Eijck.
De bal ligt nu bij kabinet en Tweede Kamer om knopen door te hakken. Arnold Stokking, voorzitter van Groene Chemie, Nieuwe Economie dat deelnam aan de Plastic Tafel, benadrukt dat het maatregelenpakket van de Plastic Tafel als geheel door de politiek moet worden overgenomen. “Alleen dan kunnen onze circulaire bedrijven naar de bank. Er zijn al teveel gamechangers omgevallen door het ontbreken van consistent overheidsbeleid dat de noodzakelijke transitie mogelijk maakt.”
Het volledige eindrapport (in het Nederlands) is te vinden op de website van de VNCI.
Beeld: studiocho/Shutterstock
