Raymond Jolink, site development manager van Parenco (zie kader), laat het groenkleurige papier door zijn vingers gaan. Het bedrijf heeft de afgelopen jaren in het Green Deal-consortium Van berm tot bladzijde (met onder andere NewFoss, Rijkswaterstaat, Oost NV) hard gewerkt aan het opzetten van een keten rondom het oogsten, voorbewerken en verwerken van bermgrasvezel in papier voor karton voor verpakkingsdoeleinden.
Dit materiaal is opgebouwd uit twee elementen: twee bladen, testliners, die de binnen- en de buitenkant vormen, en de fluting, het golvend middendeel. Beide materialen zijn identiek, aldus Jolink.
‘Wij produceren op onze papiermachine 2 (PM2) per jaar zo’n 380.000 ton aan papier. Deze materialen gaan vervolgens naar verpakkingsproducenten die er verpakkingsmaterialen – dozen – van maken. Als grondstof gebruiken we 100 procent gerecycled papier dat we van ons dochterbedrijf Reparco sourcen.’
Prijsschommelingen
Ondanks dat Parenco haar grondstoffenaanbod goed heeft geregeld via Reparco, kijkt de onderneming toch naar alternatieve vezels die, in combinatie met papiervezels, voor het kartonpapier kunnen worden ingezet. ‘Er zijn verschillende redenen hiervoor’, zegt Jolink. ‘We merken dat de vraag naar oud papier elders in de wereld, met name in China, toeneemt. Dat betekent dat schaarste en prijsvolatiliteit toe zullen nemen. Als we een deel van onze aanvoer in kunnen vullen met bermgrasvezels, dan zijn we minder gevoelig voor prijsschommelingen. Bovendien maken we van afval een grondstof. We waren al circulair door 100 procent gerecycled papier te gebruiken. Dan gebruiken we een grondstof die CO2 opneemt en elk jaar weer aangroeit. Kortom, een duurzamer product.’
Zwarte puntjes
Zo ver is nog niet. Eerst heeft Parenco in een lab en in een pilot – bij Millvision in Raamsdonksveer – getest of het principe werkt. ‘Het papier met bermgrasvezels heeft vrijwel dezelfde eigenschappen als gewoon papier. Het enige verschil is de kleur en de zwarte puntjes – van de grasvezels – op het papier. We moeten het papier nog bruin verven (een proces dat ook geldt voor gangbaar papier, red.), waarmee we puntjes wellicht weg kunnen werken. Qua uitstraling is het een kwestie van hoe je er naar kijkt. Je ziet immers nu ook verpakkingsconcepten – bijvoorbeeld eierdozen – op de markt met een rauwe, meer natuurlijke uitstraling. Vaak wordt karton ook gebruikt als omdoos, zie de enorme groei van online commerce. Al die spullen gaan in karton de gehele wereld over.’
Oplosbare problemen
Produceren op honderdkiloschaal is mooi, maar de PM2 in Renkum produceert zoals vermeld 380.000 ton per jaar. Inmiddels heeft Parenco gedurende vier uur op de machine een proefrun gedraaid. Qua product liep het prima, alleen kwamen wel enkele problemen aan het licht. Zo kunnen de grasvezels de waterafvoer belemmeren. Dat is volgens Jolink wel op te lossen, onder meer door de inzet van chemicaliën, maar het heeft wel gevolgen voor de productiekosten. ‘Ook kunnen de watersystemen vervuild raken. Dit gaan we onderzoeken tijdens de duurtest. Dit jaar staat nog een zwaardere test op de agenda: dan zal de PM2 een aantal dagen gaan draaien met de nieuwe feedstockmix.’ Zoals bij elke vorm van biomassa, is de pretreatment essentieel om het proces überhaupt te laten werken. In geval van de bermgrasvezels verkleint en refinet Parenco deze op de lokatie, vlak voordat deze in het proces ingaan. ‘Door het refinen, waarbij de vezels worden gekneusd, wordt het bindingsoppervlak vergroot waardoor deze beter hechten met de papiervezels.’
Lichten (nog steeds) op groen
De stap ervoor, is het raffineren van de verse vezels, waarbij de vezels worden gescheiden van de andere componenten, waaronder de eiwitfractie. NewFoss heeft hiervoor een technologie ontwikkeld, waarmee dit op grote(re) schaal plaats kan vinden. Het plan is dat Parenco drie NewFoss-installaties gaat plaatsen, waarmee het het op een ander terrein ingekuilde gras gaat raffineren. ‘We hebben een waterzuiveringsinstallatie op de site waardoor we het proceswater kunnen zuiveren en de vetzuren om kunnen zetten in biogas’, aldus Jolink. De vraag is wel: waar haalt Parenco het gras vandaan? Momenteel heeft het bedrijf voor een proefrun een paar honderd ton aan grasvezels nodig. Echter, eenmaal opgeschaald, is dat 10 procent van een jaarvolume van een kleine 400.000 ton. Vertaald naar bermgras betekent dit 140.000 ton per jaar aan vers gras. Kortom, er is een robuuste supply chain nodig om deze volumes te garanderen. Jolink knikt beamend. ‘Schaal is vaak een bottleneck in zulke projecten. Aanbod en vraag matchen niet omdat de aanbieder te weinig heeft en de vrager te veel wil. In dit geval werken we samen met Rijkswaterstaat, de partij die de bermen beheren. Zij hebben verzekerd dat het benodigde volume binnen de provincie Gelderland gesourced kan worden. Daarmee blijven we binnen de radius van 200 kilometer die ook geldt voor ons oud papier.’ Dit jaar zal Parenco de knoop doorhakken of het daadwerkelijk over zal schakelen op bermgras. ‘De resultaten tot nu toe zijn goed. De lichten staan nog steeds op groen.’
