‘De vraag naar en behoefte aan een centrum waar toegepast onderzoek wordt verricht naar pretreatment van verschillende vormen van biomassa – met name uit de tuinbouw – is groot’, stelt Patrick Lemmens, programmamanager BBE bij Greenport Venlo en betrokken bij Source B. ‘Dat is niet alleen het geval bij onderwijs- en kennisinstellingen, maar ook bij het bedrijfsleven binnen en buiten de regio. Via het BTC kunnen we deze partijen bij elkaar brengen en hen zodanig faciliteren (apparatuur, mankracht) dat ze snel stappen kunnen maken in deze fase. Duidelijk is in ieder geval: de kern van het BTC wordt gevormd door bedrijven die werken aan concrete business cases. Het moet bedrijvigheid op gaan leveren, geen mooie rapporten.’
Volgens Lemmens broeit het van de initiatieven, met name in de tuinbouw, om reststromen in te zetten voor hoogwaardige producten of inhoudsstoffen, bijvoorbeeld voor de farmasector. De crux is dan wel om op basis van die reststromen halffabrikaten te ontwikkelen met een constante kwaliteit en tegen gegarandeerde volumes. Daarvoor is een beheersbaar voorbewerkingsproces onontbeerlijk.
Pro-actiever
In het bovengenoemd traject kunnen agroondernemers en specifieke partijen, zie bijvoorbeeld NewFoss in het kader, zich onderscheiden. ‘De sector realiseert zich inmiddels wel dat biomassa, zowel uit reststromen als dedicated crops, ook ingezet kan worden voor toepassingen die voorheen niet op de radar stonden. Dat biedt kansen aan de primaire sector door voorwaarts te integreren en zo hun winstgevendheid op te krikken, maar dan moeten zij wel proactiever worden door de samenwerking op te zoeken met andere schakels in de keten.’ Over proactiviteit gesproken. In de afgelopen jaren zijn binnen het programma BioTransitie- Huis, met Lemmens als aanjager, verschillende projecten opgezet die zich richtten (en nog steeds richten) op het verkennen en/of opzetten van business cases op basis van verschillende vormen van biomassa. Daarbij kwamen onder meer aspecten als ingangskwaliteit, beschikbaarheid, gevolgen voor de bodemecologie et cetera aan de orde. ‘Dit programma is nu afgesloten (eind 2014, red.), maar zoals gezegd lopen sommige trajecten, bijvoorbeeld Maestro, gewoon door. In de tijdlijn is het BTC een logisch vervolg op het BioTransitieHuis met dat verschil dat we met BTC een fysiek (praktijkonderzoeks)centrum zullen hebben.’
Ingebed
Het concept van BTC is een zogenaamd openinnovatieplatform, waar partijen uit de triple helix elkaar kunnen vinden. De ‘tentakels’ van het pretreatmentcenter reiken daarom ook verder dan de regio Greenport Venlo. ‘Het BTC staat niet op zich, maar het is ingebed in Brightlands Campus Greenport Venlo en is daarnaast ook verbonden met de andere campussen binnen het Brightlands- concept (zie kader)’, aldus Raymond Bevers (LIOF, Source B). ‘Met deze inbedding krijgt het BTC ook gelijk meer body, zeker nu een partij als HAS Hogeschool fysiek aanwezig is/zal zijn op de Campus (zie ook artikel over Brightbox in dit nummer). Daarmee zijn we er nog niet, want indachtig het motto ‘van plant tot klant’ moet het BTC ook worden gelinkt aan de andere campussen binnen Brightlands, met name Chemelot (Geleen) en de Health Campus in Maastricht. Op Brightlands Chemelot Campus wordt onder meer onderzoek uitgevoerd door bedrijven en publiekprivate onderzoeksorganisaties (bijvoorbeeld InSciTe) naar biobased bouwstenen voor de chemische industrie. Chemelot kan zich dus volledig richten op de benodigde innovatie om te komen van halffabrikaat tot eindproduct en BTC op het ontwikkelen van optimale voorbehandelingstechnieken om te komen van ruwe biomassa tot optimaal halffabrikaat. Deze processen moeten wel op elkaar worden afgestemd.’
Er zijn ideeën genoeg en de ambitie is hoog, maar het BioTreatCenter moet nog zijn beslag krijgen. Momenteel wordt een zogenaamd High Level businessplan (uitvoerders Ingenia en BusinessAps) geschreven dat de basis moet vormen voor concrete realisatie. Lemmens: ‘Nogmaals, het BTC is geen programma en zeker geen subsidieprogramma. Het moet leiden tot een versnelling in innovaties waarbij een impuls kan worden gegeven aan de (regionale) biobased economy.’
Kader
Brightlands
De vier campussen in Limburg, Chemelot, Maastricht Health, Greenport Venlo en Heerlen, gaan verder onder de paraplu Brightlands. Het idee achter deze operatie is om de kennisinstellingen in de provincie een duidelijker gezicht te geven naar de buitenwereld, zowel nationaal als internationaal. Daarnaast zullen de individuele campussen ook meer met elkaar samen moeten gaan werken om tot innovatieve concepten te komen, zie ook het belang van cross-overs. De provincie Limburg zal de komende tien jaar € 600 miljoen investeren in de verdere ontwikkeling van de campussen.
