Lees verder
Polyacrylzuur (ook wel Carbomer) is een veelzijdig polymeer. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt als emulgator en verdikkingsmiddel in persoonlijke verzorgingsproducten, om medische implantaten te maken, als superabsorbent in zelfhelend beton en als bindmiddel in een coatingformulering voor papier. Polyacrylzuur is echter van fossiele oorsprong, wordt bijna nooit teruggewonnen of gerecycleerd na gebruik en is niet biodegradeerbaar, waardoor er onvermijdelijk microplastics in het milieu belanden. Tijd voor een duurzaam, biobased en biologisch afbreekbaar alternatief.
Pierre Gielen

Daarmee houdt het Interreg VlaNed project GREENER zich bezig (BioGebaseeRde en biodEgradEerbare vervaNgEr vooR polyacrylzuur).

Bruikbare, niet-toxische alternatieven zijn bijvoorbeeld polyaspartaten (PolyASP’s). Tijdens een online workshop begin oktober passeerde dit onderzoek en een aantal toepassingen de revue. Zo vertelde Sofya Vynnytska, PhD student van Maastricht University over de stand van zaken van haar onderzoek naar de synthese en eigenschappen van polyaspartaat copolymeren voor coating toepassingen en Lauren de Grave, PhD student van Universiteit Gent ging dieper in op haar onderzoek naar polyaspartaat vernette polymeren voor zelfhelend beton of biomedische toepassingen.

Industriële toepassingen

Ook drie industriële partners binnen GREENER kwamen aan het woord over praktische toepassingen van PolyASP’s: GOVI, Millvision en Tenco DDM.

GOVI uit Drongen (B) maakt proceschemicaliën en additieven op maat en is marktleider in wassen en zepen. Jan Cocquyt, R&D manager van GOVI: “We werken met watergebaseerde emulsies en dispersies en met oleochemie, waarmee we zepen en esters maken. Met PolyASP en zijn derivaten kunnen we de prestaties van onze producten verbeteren. Ze zijn bovendien biobased, hernieuwbaar en biodegradeerbaar en passen dus in onze visie van duurzaamheid.”

Millvision uit Raamsdonksveer (NL) is van oudsher een onderzoeks- en adviesbureau dat zich focust op de verwerking van biomassa, agroreststromen en vezelgewassen in papier, karton, biocomposieten en beton. R&D Manager Harm-Jan Thiewes: “Polymeren worden veelvuldig gebruikt in de papierindustrie, maar we maken ons zorgen om de CO2 emissies en zoeken naar verduurzaming. PolyASP’s kunnen we onder meer gebruiken als bindmiddel in coatingformuleringen en in wet-end applicaties, voor het verbeteren van de sterkte en de waterafstotende eigenschappen van het papier en als bindmiddel. De resultaten zijn veelbelovend.”

Tenco DDM uit Genk (B) is specialist in additive manufacturing voor diverse toepassingen, waaronder medische implantaten die weefselregeneratie stimuleren. CEO Tom Castermans: “De snelheid en complexiteit van 3D geprinte producten nemen toe en dat stelt steeds hogere eisen aan de materialen die we hiervoor gebruiken. Daarom zijn we ook altijd op zoek naar verbetering. Dat is voor ons de reden om mee te doen met GREENER.”

Verwante projecten

Verder werden twee gastlezingen gegeven door de projectleiders van verwante Interreg projecten. Deze projecten maken nog geen gebruik van polyASP, maar in de toekomst zouden de producten die in GREENER ontwikkeld zijn, ook ingepast kunnen worden in deze Interreg projecten. Professor Jean-Marie Raquez van de Universiteit Mons (B) leidt het Interreg France-Wallonie-Vlaanderen project 3D4Med dat gericht is op de ontwikkeling van tijdelijke, op maat gemaakte medische implantaten via 3D printen. Denk aan hulpstructuren voor chirurgische ingrepen, of aan het herstellen van (bot)weefsel na ziekten of ongevallen. Niet alleen de verwerkbaarheid bij de productie en mechanische eigenschappen van het materiaal in het lichaam zijn dan belangrijk, maar vooral ook biocompatibiliteit, non-toxiciteit en een stuurbare afbreekbaarheid.

Professor Hubert Rahier van de Vrije Universiteit Brussel (B) gaf vervolgens een inkijk in het Interreg Vlaned project ‘Beton naar hoogwaardig beton’. Terwijl GREENER focust op het verduurzamen van beton door scheuren te herstellen met PolyASP superabsorberende netwerken, beoogt het project ‘Beton naar hoogwaardig beton’ verschillende innovatieve scheidingstechnologieën waardoor de verschillende fracties waaruit beton bestaat terug zijn te winnen. Zand en granulaat kunnen opnieuw worden ingezet en het cement is weer aan te wenden als bindmiddel. Hiermee wordt de milieu-impact van beton aanzienlijk verlaagd.

Het event werd afgesloten met een viertal workshops. Het GREENER project loopt nog door tot eind augustus 2022. Kijk voor meer informatie op de GREENER website.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met GREENER.

Beeld bovenaan: solarseven/Shutterstock

In het GREENER consortium werken drie universiteiten (Universiteit Gent, KU Leuven, Maastricht University/AMIBM) samen met drie industriële partners: GOVI, Millvision en Tenco DDM. Het project wordt gefinancierd vanuit het Interreg Vlaanderen-Nederland (EFRO) programma, met steun vanuit de Provincie Oost-Vlaanderen (België) en het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Nederland).