Wouter Moekotte, oprichter/eigenaar van het Zuid-Hollandse Bio Futura, richt zich binnen de disposables-markt uitsluitend op composteerbare producten. Zijn bedrijf ontwikkelt en vermarkt verschillende disposables op basis van zetmeelgebaseerde kunststoffen zoals PLA, al dan niet in combinatie met materialen als karton of papier. ‘Naast deze grondstoffen gebruiken we ook materialen op basis van suikerrietvezel en palmbladeren. De enige uitzondering die wij gemaakt hebben, is voor een schroefdop van bio-PE voor een fles die verder geheel uit PLA bestaat.’
Exportgroei
Futura produceert zelf niet, maar koopt de producten in vanuit alle windstreken. De producenten zijn vaak dezelfde als van de ‘fossiele’ disposables. De prijs is wel anders. ‘De prijspremiums die we doorberekenen aan onze klanten, variëren van 15 tot 25 procent. In natuurvezelproducten ligt deze tussen de 10 à 20 procent.’ Vooral het prijsverschil zorgt er voor dat (bio-) afbreekbare plastics een nichemarkt zijn in de totale markt van disposables.
Het is vooral het prijsverschil dat ervoor zorgt dat bio(afbreekbare) plastics een nichemarkt zijn in de totale disposables markt. Hoe groot is deze markt dan? Er zijn Europese data beschikbaar via het Persistence Market Research: ‘biodegradable foodservice disposables‘ (industrieel composteerbaar) ‘deden’ in 2015 een kleine 900 miljoen euro. Volgens PMR zal deze markt in Europa tot 2022 groeien met een CAGR van 5,5 procent. Moekotte schat de Nederlandse markt in op 50 tot 100 miljoen euro per jaar. Omdat harde data ontbreken, gaat het hier om een ruwe schatting. ‘Het blijft vooralsnog een kleine markt, maar er is nog steeds ruimte om te groeien’, aldus Moekotte. ‘Zelf groeien we gestaag, met name doordat we grotere klanten aan ons kunnen binden en dat we ons intensiever op de export zijn gaan richten.’
Diergaarde Blijdorp
De grotere klanten komen vooral uit de institutionele hoek, zoals de Erasmus Universiteit, Diergaarde Blijdorp en diverse kleinere ziekenhuizen. ‘Het zijn interessante partijen omdat het gaat om grote volumes. Diezelfde volumes zijn ook nodig om de kostprijs te verlagen door de producten mee te nemen in de compostering. Als deze partijen de producten niet af hoeven te voeren, maar gebruiken voor energieopwekking, kunnen zij al een deel van de kosten terugwinnen. Dit is zeker het geval als deze partijen al grote hoeveelheden composteerbaar afval moeten verwerken. Je kunt je voorstellen dat een dierentuin grote stromen organisch afval – van feed voor de dieren tot voedingsmiddelen van bezoekers – moet verwerken. Dan kunnen de disposables probleemloos mee. Helaas worden industrieel composteerbare bioplastics niet altijd gecomposteerd, maar belanden zij bij het restafval. Daar is nog een wereld te winnen.’
Wetgeving als marktdrijver
Over de wereld gesproken. Bio Futura timmert met haar producten ook fors aan de weg in het buitenland. ‘België, Duitsland en Oostenrijk doen nu al de helft van onze omzet. We merken dat partijen in deze markten open staan voor duurzamere producten. In bepaalde landen, zoals Frankrijk en Italië, zien we ook een actievere overheid die via wetgeving bepaalde plastic toepassingen extra gaat belasten of zelf verbieden. In Frankrijk zijn fossiele disposables vanaf 2020 zelfs verboden. Zo’n verbod heeft enorme gevolgen voor producenten en leveranciers in deze markt.’ Nu is wel de vraag: hoe onderscheidt Bio Futura van soortgelijke marktpartijen die ook terecht kunnen bij dezelfde leveranciers? ‘Een goede vraag’ aldus Moekotte. ‘Een deel van het succes schuilt in de marktbewerking. We hebben niet de middelen om tonnen te investeren in marketing. Wel zijn wij effectief met onze online shop en beursbezoeken waar we veel klanten mee hebben bereikt en nog steeds bereiken.’
Merk ‘laden’
Speelt productinnovatie dan geen rol in het onderscheid dat Bio Futura in de markt wil bereiken? Volgens Moekotte is er wel enige speelruimte om te innoveren, al zijn disposables nog steeds ‘low involvement products’. ‘ Deze producten staan niet hoog op de agenda. Het is dan ook de vraag of innovaties gelijk de markt exponentieel zullen vergroten. De meest populaire producten zijn en blijven de disposables van suikerrietvezel en karton. Deze kunnen qua prijs goed meekomen en hebben goede eigenschappen. Zelf experimenteren wij wel met nieuwe vormen en/of diktes en PLA-blends. Daarvoor hebben we een aantal mallen laten produceren die wij inzetten bij een van onze producenten. Op het gebied van afbreekbaarheid liggen de uitdagingen vooral bij de producenten van het granulaat. Innovaties op gebied van marketing zijn – denk ik -effectiever, bijvoorbeeld het op maat maken van disposables voor specifieke klanten. Dat doen we door hun bedrijfslogo te printen op diverse verpakkingen en disposables. De kunst is om de productgroep en ons merk te ‘laden’ zodat ons verhaal duidelijk wordt richting de markt en de afnemers meer open staan voor duurzamere disposables.’
