Anique Soetermeer, Managing Director van de Startupbootcamp Smart Materials op Brightlands Chemelot, weet waarover ze praat. Zij was en is nog steeds betrokken bij Startupbootcamp HightechXL waarvan de eerste editie ruim anderhalf jaar geleden van start ging in Eindhoven.
Het idee achter het concept Startupbootcamp is om technologiegedreven ondernemingen sneller en met een hogere slagingspercentage naar de markt te brengen. Het is een Europees initiatief dat in 2010 in Kopenhagen is opgezet. Inmiddels zijn er verschillende typen bootcamps opgezet, waaronder de eerder genoemde HighMaterials-bootcamp.
‘Het concept spreekt enorm aan’, zo stelt Soetermeer. ‘Dat blijkt uit de groei van het aantal Bootcamps, maar ook door de resultaten. Gemiddeld acht van de tien startup’s vinden naar aanleiding van hun deelname aan Startupbootcamp investeerders om hun werk voort te zetten.’
Valkuil
Het succes van het concept is volgens Soetermeer vooral te danken aan een valkuil waar veel startup’s in vallen. ‘Het zijn overwegend bedrijven die erg gericht zijn op het ontwikkelen van ‘hun’ technologie. Hierdoor blijft de markt ‘op afstand’. Vaak zie je dan dat de technologie wordt doorontwikkeld tot deze helemaal ‘af’ is, maar dat dan nog een afnemer gevonden moet worden. Omdat dit vaker langdurige trajecten zijn, met tests en dergelijke, moeten zulke startup’s wel behoorlijk wat vet op de botten hebben. Meestal is dat niet het geval, met het risico dat deze omvallen. In Startupbootcamp omzeilen we deze valkuil door deze bedrijven gelijk in te pluggen op het ecosysteem. Hierdoor krijgen deze bedrijven waardevolle input op grond waarvan ze hun smart materials aan kunnen passen of de applicatie kunnen veranderen. Doordat deze ondernemingen in een snelkookpan zitten met mentoren van verschillende bedrijven uit het ecosysteem, kunnen deze wendingen snel worden genomen.’
Ook slimme biobased materialen
De Smart Materials-versie zal zoals vermeld plaatsvinden op Brightlands Chemelot Campus. ‘Logisch’, aldus Soetermeer. ‘Op en nabij deze locatie is hét ecosysteem voor bedrijven die nieuwe, innovatieve materialen willen ontwikkelen. De gehele keten – van producenten van materialen, chemicaliën en additieven – en aanverwante activiteiten – bijvoorbeeld financiering, (toegepast) onderzoek en IP – zijn binnen handbereik.’
De locatiekeuze is voor de hand liggend, maar waarom het onderwerp slimme materialen? Hugo Delissen, Head of Team Selection van de Bootcamp en New Business Developer bij Brightlands Chemelot: ‘Materialen hebben een grote impact gezien de rol die ze vervullen in de maakindustrie, of het nu is in automotive/luchtvaart of in medische toepassingen. Het idee achter slimme materialen is dat deze duurzamer, beter isolerend, lichter, buigzamer, responsiever/ communicatiever, biologisch afbreekbaar kunnen zijn, vanzelfsprekend afhankelijk van hun toepassing. We nemen als Bootcamp-organisator een brede definitie van het begrip, waarbij we ons wel beperken tot het polymerendomein. Zo hoort tissue engineering, bijvoorbeeld het op basis van DNA ontwikkelen van lichaamsonderdelen als aderen, voor ons ook tot smart materials. Biobased materialen zijn vanzelfsprekend ook welkom, zeker als deze functionaliteiten hebben die fossiele tegenhangers niet hebben. Een goed voorbeeld is de PEF-fles, ontwikkeld door Avantium.’
Teamfactor
Begin april zullen tien startup’s onder de vlag van Startupbootcamp Smart Materials beginnen aan hun klim naar de top. In de maanden voorafgaand aan de start zal Delissen en zijn team een selectie hebben gemaakt uit de kandidaten. Tien kandidaten lijkt veel, maar de vijver is groot. ‘Het is een wereldwijde competitie’, aldus Soetermeer. ‘We verwachten een veelvoud aan aanmeldingen. De criteria? Het concept moet in korte tijd – van 3 tot 6 maanden na de start van de bootcamp – naar de markt worden gebracht. Dus geen vage concepten, maarde contouren van concrete productmarktcombinaties moeten vanaf het prille begin zichtbaar zijn. Behalve het idee/product is het team uitermate belangrijk, zodanig dat een topteam een middelmatig product tot een succes kan maken en dat een suboptimaal team een veelbelovend product/ concept kan laten stranden. We kijken dus niet alleen naar expertise, maar ook naar groepsdynamiek en het vermogen van de teamleden om gecoacht te worden. We kunnen wel een netwerk aanbieden, maar als men dat links laat liggen, is het van geen enkele toegevoegde waarde.’
Kader
Focus en slagkracht
‘De uitdaging voor elke regio, zo ook voor Limburg, is om haar bedrijvenportfolio te vernieuwen en te versterken met ondernemingen die structureel bijdragen aan economische groei en werkgelegenheid. Startup’s spelen hierin een belangrijke rol’, aldus Bert de Wit, Hoofd Ontwikkeling & Innovatie bij LIOF. ‘Tot nu toe waren de pogingen in Limburg om startup’s aan te trekken en te begeleiden helaas ook gefragmenteerd, waardoor veel slagkracht verloren ging. Met de Startupbootcamp hebben de initiatiefnemers hun krachten gebundeld op een specifiek inhoudelijk terrein. Deze focus en het korte, intensieve programma voorspellen veel goeds. Wat we er concreet van verwachten? Wij zetten er op in dat ten minste twee à drie van de tien startup’s blijven en een vast onderdeel gaan vormen van het ecosysteem op Brightlands Chemelot.’
Passend initiatief
‘Het is een van onze missies om de economie in ons werkgebied, de Westelijke Mijnstreek, te versterken. Daar plukken we indirect weer de vruchten van.’ Harry Lempens, directeur Bedrijven van de Rabobank in het bovengenoemd gebied, ziet het Startupbootcamp als een mooie gelegenheid om bedrijvigheid van buiten de regio naar het zuiden te halen. ‘Het zijn niet alleen de grote bedrijven, maar ook – of beter gezegd – juist startende bedrijven die plaatselijke economieën kunnen revitaliseren. Vandaar dat de Rabobank met kapitaal, kennis en haar netwerk dit initiatief ondersteunt, dat ‘past’ in de regio, zie de bestaande bedrijvigheid en de kennis- en onderzoeksinstellingen.’
Koploper
‘Nederland is in de wereld een van de koplopers op gebied van polymeren. Dat blijkt uit de bedrijvigheid – buitenlandse ondernemingen die hun R&D activiteiten naar Nederland verplaatsen – en de expertise binnen kennis- en onderzoeksinstellingen’, stelt Judith Tesser, verantwoordelijk voor de communicatie van DPI Value Centre. ‘Onze organisatie is binnen dit ecoysteem een onafhankelijke partij die (startende) bedrijven actief helpt met innovatie op het gebied van polymeren. Vanuit onze rol willen we de positie die Nederland heeft op dit gebied, verstevigen en verder uitbouwen. Dat doen we al ruim zeven jaar onder meer door startup’s te ondersteunen. Vandaar dat onze deelname aan de Startupbootcamp een vanzelfsprekende keuze was.’
Internationaal netwerk
‘We willen als EY (Ernst & Young) een service provider zijn voor bedrijven in hun embryonale fase. Waarom? Simpel, als we deze ondernemingen benaderen als ze eenmaal op eigen voeten staan, krijg je als antwoord ‘waar was je toen ik een ‘peuter’ was’?’ Patrick Gabriels, partner bij EY, ziet de deelname van zijn organisatie in Startupbootcamp in dat licht. ‘Startups in de technologiesector zijn voor de economie, maar ook voor onze onderneming interessant. Waar de meeste bedrijven in het mkb mondjesmaat groeien, kunnen startup’s in korte tijd doorschieten naar de top. EY kan deze bedrijven begeleiden in hun reis naar de top, met onze expertise (accountancy, IP etc.) en ons netwerk. We komen bij veel bedrijven – in binnen- en buitenland – over de vloer. Dan is een contact snel gelegd.’
