Bertholt Leeftink, DG Bedrijfsleven en Innovatie bij het ministerie van EZ, trapte de bijeenkomst af. Hij gaf toe dat er nog niet veel bedrijven zijn die nu al verdienen aan de biobased economy. ‘Het is een uitdaging om maatschappelijke uitdagingen, zie onder meer de klimaatverandering, te koppelen aan marktrijpe concepten. Ondernemingen moeten zoeken naar nieuwe verdienmodellen en nauwer samen gaan werken in ketens. Gelukkig zijn we in Nederland goed in netwerken en samenwerken.’
Zoals bekend zijn er, los van de markt, nog steeds obstakels waar bedrijven tegenaan lopen. Zo staat de afvalwetgeving de verwaarding van afvalstromen in de weg. Binnen het ministerie van EZ ‘loopt’ het programma Botsende Belangen, waarin deze obstakels in kaart worden gebracht. Leeftink riep ondernemers op om hun obstakels te rapporteren richting EZ. ‘Het zijn soms ook lokale hordes die specifiek gelden voor een ondernemer. We zijn ook daar in geïnteresseerd.’
Financiering, of beter gezegd het gebrek aan financiering, is en blijft een probleem, zo erkende Leeftink. ‘Er is weinig geld voor mkb-ers beschikbaar omdat ze vaak geen track record hebben en de risico’s groot zijn.’ Leeftink stelde dat de overheid onder meer fiscale regelingen heeft ingesteld die voor het mkb verhoudingsgewijs gunstiger uitpakken. Het blijft evenwel een moeilijke markt om investeerders aan te trekken, zeker omdat biobased vaak een uphill battle moet strijden.
Aan de bak
Dat bleek wel uit het geringe aantal vingers dat de lucht inging toen gevraagd werd welke ondernemers momenteel verdienen met biobased producten. Ook een gigant als DSM niet. Momenteel investeert de multinational fors, onder meer in een bio-ethanolfabriek in de VS (met POET) en een faciliteit die biobarnsteenzuur produceert (met Roquette). Chief technology officer Marcel Wubbolts: ‘Je kunt het in de biobased economy niet alleen doen, ook niet een multinational als DSM. Samenwerken is het devies.’
Volgens Wubbolts moet Europa aan de bak, wil het niet op een te grote achterstand komen met de VS, Brazilië en China. Het goede nieuws is dat Europa sterk is in fundamenteel onderzoek, het slechte nieuws is dat ‘we’ minder sterk zijn in marktgerichte toepassingen. Binnen het Horizon 2020-programma wordt daar nu wel meer aandacht aan gegeven. Een wijze les van Wubbolts was dat biobased als criterium geen hout snijdt in de markt. Een coating die als biobased werd gepositoneerd, verkocht niet. Toen de coating werd gepositioneerd als een product dat uitermate geschikt was voor kinder- en ziekenhuiskamers, verkocht het ineens wel beter.
Source B
Het netwerk BBE Limburg onthulde tijdens de bijeenkomst haar nieuwe naam en identiteit: Source B, het samenwerkingsverband tussen Greenport Venlo, Maastricht University, Chemelot Campus, Provincie Limburg en NV Industriebank LIOF. Daarbij is de B nadrukkelijk niet benoemd. Dus geen biobased stempel, maar aandacht voor biobased initiatieven, maar ook voor biomedisch en/of circulaire oplossingen. Het boegbeeld van Source B. wordt Emmo Meijer, oud-DSM- en Unilever-man en momenteel Corporate Director Research & Development bij FrieslandCampina. Het belangrijkste doel voor Source B is om naar 2020 nieuwe en bestaande biobased bedrijfs- en onderzoeksactiviteiten in de regio te initiëren en versneld te laten groeien.
Raymond Bevers (LIOF): ‘Door intensiever samen te gaan werken met Biobased Delta in Zuidwest-Nederland kan Zuid-Nederland een internationale topregio op het gebied van de biobased economy worden. Alle benodigde specialismen van agro tot chemie en lifesciences zijn in de regio volop aanwezig.’
