Lees verder
Jarenlang was gemaaid bermgras langs de gemeentelijke en provinciale wegen een afvalproduct. Een kostenpost, zelfs. Dat verandert, nu het besef opkomt dat bermgras waardevolle stoffen bevat, waarvan eindproducten zijn te maken; van een bodemverbeteraar tot verkeerspalen, van brandwerende stalplaten tot kantoormeubelen.
Pierre Gielen

De Gebiedscoöperatie Zuidwest-Drenthe is daar volop mee bezig, in het project Verwaarding Bermgras. Opdrachtgevers zijn de gemeenten De Wolden, Hoogeveen, Hardenberg, Midden Drenthe, Meppel, Westerveld, het waterschap Drents Overijsselse Delta (WDOD) en de provincie Drenthe.

Projectleider Jurr van Dalen van de Gebiedscoöperatie: ‘De vezels in het gras uit het maaien van bermranden en slootkanten zijn goed te gebruiken als grondstof. Samen met studenten van diverse opleidingen onderzoeken we de benodigde kwaliteit van dit gras. Terra MBO Meppel gaat onderzoeken wat de mogelijkheden zijn ten aanzien van het maaibeleid, Aeres Hogeschool Dronten onderzoekt de business case en Avans Hogeschool is ook aangehaakt. Er liep al een onderzoeksproject over bermgras, met name over de bedrijfskundige kant. Dit kan voor onze ondernemers interessant zijn.’

Vierkantsverwaarding

‘We streven naar vierkantsverwaarding’, aldus Van Dalen. ‘Dat je alles kunt benutten van het bermgras en er geen sprake meer is van afval.’ Zo werkt de Gebiedscoöperatie Zuidwest-Drenthe aan een uiteenlopende selectie van eindproducten, variërend van bodemverbeteraar bokashi (Japanse term voor goed gefermenteerd organisch materiaal) tot papier en karton of kantoormeubilair. ‘Wij gingen er eerst van uit dat we daarvoor een grote machine nodig hadden, die per jaar 40 kton bermgras wast, kraakt, droogt, vermaalt en opwerkt. Er leiden echter meer wegen naar Rome. Voor bokashi heb je die hele machine niet nodig. En voor plaatmateriaal bestaan ook verschillende oplossingen.’

Barrières

Een probleem is ook dat de bestaande regelgeving barrières opwerpt. ‘Als je alleen maar van bestaande regelgeving uitgaat, vindt er geen innovatie meer plaats. Zo valt bermgras onder de afvalstoffenwet. Maar bij het composteren gaat alle CO2 uit bermgras meteen de lucht in. Terwijl je die broeikasgassen ook voor 10 jaar of langer kunt vastleggen in een meubelplaat.’

De aanvoer van bermgras van een constante kwaliteit is ook een uitdaging. ‘Een ecologisch beheerde berm geeft weer een andere vezel dan een ‘gewone’ berm. Soms heb je echter een constante kwaliteit gras nodig, bijvoorbeeld voor de biobased eierdoosjes van Huthamaki. Dan moet je gaan mêleren. Het is best een opgave om die constante kwaliteit te garanderen. En al behoort de vervuiling van bermen met lood tot het verleden, nu we allemaal loodvrij rijden, we hebben wel te maken met zwerfvuil. In de toekomst moeten we dus wellicht kijken hoe we met het maaibeleid omgaan om een zo zuiver mogelijke grondstof te winnen.’

De overheden zijn in ieder geval erg geïnteresseerd, omdat de verwaarding past bij circulair beleid en tot kostenverlagingen kan leiden in de toekomst. ‘Zeker net zo belangrijk: het gaat hier om activiteiten die de regionale economie bevorderen. Daarom is er een groep bedrijven vanaf het eerste moment actief betrokken; zonder bedrijven die interesse tonen, zou het project weinig kans maken.’

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Provincie Drenthe