Het idee voor de pilot plants ontstond in 2016 tijdens het vijfde BPM-congres (Biobased Performance Materials), dat door Wageningen Food & Biobased Research (WUR) wordt georganiseerd.
Christiaan Bolck, directeur van het BPM-onderzoeksprogramma: ‘Als de eindmarkt nog onvoldoende in zicht is, is een dedicated polymerisatie pilot plant veelal te kostbaar en risicovol voor individuele bedrijven. Uitzondering op de regel is misschien Avantium die op Chemelot een dedicated facility heeft voor PEF. Echter, Avantium heeft de investeringsbeslissing genomen op basis van een 1-op-1 vervanging van PET door PEF. De onderneming kwam er pas achter, nadat ze het polymeer hadden gemaakt op pilotschaal, dat PEF bepaalde unieke eigenschappen in applicaties had die het van te voren niet had voorzien. Welnu, daarmee illustreert de Avantium-case goed het BPM-programma. Met open access pilot initiatieven proberen we ook de productie van andere polymeren op te schalen, waarbij unieke eigenschappen en/of toepassingsmogelijkheden aan de oppervlakte kunnen komen. Momenteel zijn er echter geen faciliteiten voor ondernemingen die op willen schalen, maar niet in een dedicated pilot plant willen of kunnen investeren. Het mooiste is als een dergelijke pilot niet op de Universiteit staat maar aanhaakt bij industriële infrastructuur.’
Ringopening
Vandaar het initiatief van partijen – in Chemport Europe en de Biobased Delta– om de krachten te bundelen en om shared facilities op te zetten. In Noord-Brabant, om precies te zijn in Etten-Leur, is een pilot plant gepland die zich zal gaan richten op ringopening polymerisatie. Daarbij worden (biobased) monomeren (bijvoorbeeld dizuren) omgezet in polymeren. Raimo van der Linden (REWIN) is nauw betrokken bij het initiatief. ‘De pilot plant (25 kg per uur) is gepland op het terrein van Synbra, een onderneming die veel ervaring en expertise heeft met dit proces. Zo kan de pilot plant gebruik maken van de operators van het bedrijf. Wel zal de pilot plant een aparte juridische status en adres/toegang krijgen. Het is geen dependance van Synbra, moge dat duidelijk zijn.’
Volgens Van der Linden zal de CAPEX rond de 3 miljoen euro bedragen en de OPEX rond de 650.000 euro per jaar. Inmiddels zijn 5 grotere en meer dan 10 kleinere bedrijven aan boord. De financiering is nog niet definitief uitgewerkt. ‘We bekijken nu verschillende financieringsvormen waarbij we in gesprek met bedrijven en overheden de verschillen tussen wel/geen subsidie bekijken.’
Katalysator
In Chemport Europe, om precies te zijn op het Emmtec Industry en Business park in Emmen, is de tweede pilot faciliteit gepland. Gerard Nijhoving van Senbis Polymer Innovations, een bedrijf dat toegepast onderzoek aanbiedt op het gebied van polymeren (het voormalige API Institute) en één van de oprichters van het SPIC: ‘Binnen het SPIC-innovatiecluster in Emmen is eigenlijk alle benodigde hardware voorhanden en kunnen we makkelijk de link maken met toepassingen. Wat we nog missen, is een polycondensatie pilotfaciliteit. Met de geplande pilot plant (50-100 kg per dag) kunnen we verschillende biopolymeren produceren via het bovengenoemde proces. Naast de opschaling van (bio)polymeren willen we ook polymeren weer terug kunnen brengen tot pure monomeren wat onderzoek naar chemische recycling mogelijk maakt.’
Volgens Bolck sluiten de twee routes – ringopening en polycondensatie – prima aan bij het onderzoek bij WFBR en binnen het BPM-programma. ‘De pilot plants kunnen een enorme katalysator zijn om biobased bouwstenen naar de markt te brengen en vormen daarmee een belangrijke factor om de fossiele economie te transformeren in een biobased economy die is gericht op producten met een hoge toegevoegde waarde.’
